Goede voeding steeds belangrijker bij voetbal | Interview met Marinus Dijkhuizen (trainer Excelsior)
Fit op het veld met goede voeding
“Goede voeding in de juiste hoeveelheden is essentieel op topsportniveau om goed te presteren, fit te blijven, blessures te voorkomen en snel te herstellen'', aldus Marinus Dijkhuizen - hoofdtrainer bij Excelsior en voormalig profvoetballer.
Dijkhuizen heeft een hele duidelijke visie op voeding en het fysieke en mentale aspect dat bij topsport komt kijken in de aanloop naar succes. Exclusief met Voeding.com deelt hij de voedingsadviezen die hij destijds bij NAC aan zijn spelers meegaf.
Topsport is een belasting voor het lichaam. Welke voedingsadviezen geef je voetbalspelers?
”Ik ben geen voedingsdeskundige, maar ik vind fit zijn een belangrijk onderdeel van topsport. Voor goede resultaten moeten voetballers erop letten dat ze de juiste voedingsstoffen in de juiste hoeveelheden binnenkrijgen. Ik ben van mening dat je daar met voeding en leefstijl veel invloed op kan uitoefenen.
Tegenwoordig is fit zijn op dit niveau veel meer doorslaggevend dan dat het jaren geleden was. Ik vergelijk het met de tijd dat ik voetbalde, tot 2005. Spelers van nu haken steeds sneller af op vroegtijdige leeftijd. Kon je vroeger makkelijk mee tot je 35ste, nu zie je jongens al op hun 31ste afhaken. Dit heeft ook met een stukje fitheid te maken. Het spel gaat steeds sneller en er wordt fysiek meer gevraagd van de jongens, ook in de trainingen.
Steeds vaker nemen spelers een personal trainer in de arm om hen te begeleiden met training en voeding naar het gewenste niveau. Dat vind ik een belangrijke ontwikkeling. Om mee te kunnen en het verschil te maken op technisch en tactisch gebied op dit niveau, is fit zijn een cruciale basisvoorwaarde.”
Een profvoetballer moet een laag vetpercentage hebben. Hoe begeleidt je spelers om dit te bereiken en behouden?
”Als je kijkt naar één van de beste voetballers ter wereld Christiano Ronaldo, die is strak afgetraind. Daar moet je zelf minimaal aan voldoen als je op topniveau voetbalt, vind ik. Bij NAC destijds deden wij om de 2 weken een vetmeting. Er werd gestreefd naar een vetpercentage lager dan 12%. Spelers die niet aan deze norm voldeden kregen begeleiding van een sportdiëtist.
Eenmaal in de 6 weken deden wij een conditiemeting. De conditionele trainingen deden wij met een hartslagmeter om, waarbij gelet werd op de herstelsnelheid. Vooral het korte herstel in de 1e minuut na de inspanning zegt veel over de conditiestaat van de speler.
Daarnaast besteedden we in de trainingen veel aandacht aan krachttraining, core-stabiliteit en het omzetten van kracht naar snelheid.”
Sportmaaltijden zorgen voor energie, herstel en spiergroei. Hoe besteedde NAC aandacht aan voeding?
”Bij NAC ontbeten en lunchten we altijd gezamenlijk op de club. Er was bijvoorbeeld soep, brood, pasta’s, zalm, salades en fruit. Direct na de training stond er een eiwitshake en koolhydraatrijke sportmaaltijd klaar voor de jongens.
Voeding speelt een belangrijke rol bij snel herstel en blessurepreventie. Sommige spelers eten te weinig, of eten vanuit onwetendheid de verkeerde dingen. Het hoeven niet eens altijd slechte eetgewoonten te zijn. Door gezamenlijk op de club te eten hadden wij een stukje controle over de voeding die de jongens namen. In die zin begeleidden wij hun in het maken van bewuste keuzes.”
Was er een sportdiëtist die uitgebalanceerde sportmaaltijden samenstelde voor de spelers?
”Zo ver waren we toen nog niet bij NAC. Dat is wel iets wat ik graag zie. Het liefst heb ik op de club een kok hebben die elke dag vers kookt en sportmaaltijden op maat samenstelt voor de spelers. De samenstelling van de sportmaaltijden werd gedaan door de medische staf. Deze sportmaaltijden waren ook vers, maar werden door een derde aangeleverd.”
⚽ Bekijk conditie sportmaaltijden
Veel sporters gebruiken supplementen als aanvulling op hun dieet. Adviseer je spelers supplementen?
”Ja, bijvoorbeeld jongens die wat meer moeten groeien in volume, krijgen extra eiwitshakes. Andere supplementen werden bij NAC toen nog niet echt in grote mate gebruikt, dat was allemaal nog in ontwikkeling. Ik liet dat aan de medische staf over.”
Bij topsport is een gezonde leefstijl extra belangrijk. Hoe gaf je daar bij NAC invulling aan?
”Een gezonde leefstijl is zeker van invloed. Er zijn topclubs die daarin heel ver gaan en zelfs het slaappatroon van spelers monitoren. Bij NAC hadden wij alleen een stukje controle over de fysieke trainingen op de club en de sportmaaltijden die de spelers daar kregen. Daarbuiten hadden wij er geen invloed op. Maar daarvoor waren de metingen waarmee we alles in kaart brachten.
Wij verboden niets, maar als speler val je vrij snel door de mand als de metingen niet goed zijn. Een feestje met (teveel) alcohol, onvoldoende nachtrust, vermoeidheid of een verkoudheid kunnen allemaal oorzaken zijn van een negatieve uitslag. Of een uitslag anders dan je normaal verwacht van een speler. De uitslag van de metingen, je eigen gevoel en waarnemingen, en wat de speler zegt, die drie factoren bij elkaar genomen geven vaak een goed beeld van de oorzaak. Zo pik je snel de mensen eruit die extra begeleiding nodig hebben. Als spelers dan hun leefstijl niet aanpassen komen zij meestal op de bank of op de bühne te zitten. En dat is vaak het beste middel om een speler te motiveren.”
Welke adviezen geef je talentvolle spelers om succesvol te zijn?
”Het mentale onderdeel is een belangrijk aspect, niet alleen bij voetbal maar bij alles. Het bepaalt voor 50% je succes. Zo kijk ik ernaar. Als trainer zijnde heb je hier maar deels invloed op, want op het veld moeten de spelers het toch zelf doen. De een kan beter omgaan met druk dan de ander.
Bij NAC was er mentale begeleiding vanuit een externe academie waar spelers op individuele basis regelmatig gesprekken voerden. Vanuit mijzelf probeerde ik de mindset goed te krijgen door de spelers in de trainingen op de juiste manier voor te bereiden op technisch en tactisch vlak.”
Hoe de voetbalcarrière van Marinus Dijkhuizen begon
Marinus Dijkhuizen ('s-Gravenzande, 4 januari 1972) begon zijn voetbalcarrière op 5-jarige leeftijd in de F5 bij FC ’s-Gravenzande. Later speelde hij als profvoetballer bij diverse clubs waaronder Excelsior, SC Cambuur en FC Utrecht.
Na zijn carrière als profvoetballer werd hij trainer bij de amateurclubs Montfoort en De Meern. In januari 2014 werd hij hoofdcoach van Excelsior. Onder zijn leiding promoveerde Excelsior in 2014 naar de eredivisie. Daarna was Dijkhuizen manager bij het Engelse Brentford (2015), trainer-coach bij NAC Breda (2015/2016), hoofdtrainer bij SC Cambuur (2017) en assistent-trainer bij FC Utrecht (2018). Sinds januari 2020 is hij opnieuw hoofdtrainer van de Rotterdamse voetbalclub Excelsior.
Update 29 mei 2022: Marinus Dijkhuizen keert terug in de eredivisie met Excelsior
Bekijk de reactie 👇 van Marinus Dijkhuizen na de sensationele finale van de play-offs; ADO Den Haag - Excelsior (29 mei 2022). In de slotfase poetste Excelsior een 3-0 achterstand weg en won uiteindelijk met strafschoppen. ''Het is de meest bijzondere wedstrijd die ik ooit heb gecoacht'', aldus Dijkhuizen. Met Excelsior promoveert hij naar het hoogste niveau en is hij terug in de eredivisie.
